Thông thuờng, mọi người thường đánh giá kim cương dựa trên độ lấp lánh của chúng. Tuy nhiên, cách đánh giá này chưa thực sự đầy đủ. Ánh lửa (Fire), độ sáng chói (Brilliance) và độ lấp lánh (Scintillation) là ba yếu tố tạo nên sự toả sáng rực rỡ với những tia sáng nhấp nháy liên tục. Hãy xem những thuật ngữ này là gì và điều gì ảnh hưởng đến độ lấp lánh của viên kim cương.
ÁNH LỬA, ĐỘ SÁNG CHÓI VÀ ĐỘ LẤP LÁNH LÀ GÌ?
Ánh lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh
- Ánh lửa (Fire): còn gọi là tán sắc, là sự lấp lánh có màu mà bạn có thể nhìn thấy khi viên đá tiếp xúc với ánh sáng. Nó gây ra bởi ánh sáng bị phá vỡ thành các màu quang phổ khi nó đi vào một viên kim cương.
Những viên kim cương có mặt bàn (table) nhỏ và góc vương miện (Crown angles) dốc (như kiểu cắt đá cũ cổ điển), tạo ra nhiều lửa hơn vì sự kết hợp này cũng tạo ra ít ánh sáng trở lại hơn. Nói cách khác, ánh sáng trở lại ít hơn giúp bạn dễ dàng nhìn thấy các ánh sáng nhấp nháy nhiều màu sắc hoặc lấp lánh ánh sáng màu trắng chói lọi.
- Độ sáng chói (Brilliance) có hai thành phần chính là Độ sáng và Độ phản chiếu. Độ sáng của kim cương là ánh sáng trắng phát ra từ viên đá, là nền tảng tạo nên vẻ đẹp của viên kim cương. Những viên kim cương sáng hoàn hảo sẽ phản chiếu ánh sáng trở lại người quan sát. Những viên kim cương có chất lượng cắt kém hơn (cắt sâu hoặc nông) có độ sáng ít hơn vì ánh sáng đi vào viên đá và bị phản chiếu sang hướng khác ra khỏi viên đá (thay vì phản chiếu lại người quan sát). Vì vậy, để trở nên rực rỡ, một viên kim cương không chỉ cần độ sáng, nó còn phải có một độ phản chiếu ánh sáng tốt.
- Độ lấp lánh (Scintillation): là các tia sáng nhấp nháy liên tục từ mặt này sang mặt khác hướng vào tâm của viên kim cương khi bạn di chuyển viên đá. Một viên kim cương lý tưởng có nhiều tia sáng nhấp nháy trải dài trên bề mặt viên đá.
CHẤT LƯỢNG CẮT KIM CƯƠNG ẢNH HƯỞNG ĐẾN LỬA, ĐỘ SÁNG CHÓI VÀ ĐỘ LẤP LÁNH NHƯ THẾ NÀO?
Ánh sáng phản chiếu lại dựa trên chất lượng cắt kim cương
Chất lượng cắt của một viên kim cương có thể taọ ra hoặc phá vỡ ánh lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh của nó. Các mặt cắt tạo nên bề mặt của kim cương, khi ánh sáng đi vào các mặt, nó sẽ phản xạ xung quanh.
Nếu một viên kim cương được cắt theo “tỷ lệ lý tưởng”, viên đá sẽ uốn cong và phản chiếu ánh sáng theo cách mà lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh sẽ được tối đa hoá. Ngược lại, tỷ lệ càng khác “tỷ lệ lý tưởng”, thì kim cương càng ít lửa, ít sáng chói và ít lấp lánh hơn. Ví dụ, nếu một viên kim cương bị cắt quá sâu hoặc quá nông, ánh sáng sẽ lọt ra khỏi đáy viên đá và không phản chiếu lại người quan sát. Kết quả là viên kim cương sẽ có vẻ xỉn màu và kém đẹp.
Khi một viên kim cương được khai thác, các thợ cắt kim cương chuyên nghiệp sẽ đánh giá độ thô để xác định hình dạng/hình cắt tốt nhất nhằm tối đa hoá kích thước và các đặc tính tự nhiên của nó. Dù cắt theo kiểu cắt nào thì một viên đá Triple-X (nghĩa là 3Excellent: chất lượng cắt (Color Grade) xuất sắc, độ bóng (Polish) xuất sắc, độ đối xứng (Symmetry) xuất sắc). Trong trường hợp bạn muốn tiết kiệm một số tiền nhưng vẫn muốn có được độ lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh cao, hãy chọn những viên được xếp loại Rất tốt (Very Good) hoặc Tốt (Good), nhưng không nên chọn Khá (Fair) và Kém (Poor).
ÁNH SÁNG CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỘ LỬA, ĐỘ SÁNG CHÓI VF ĐỘ LẤP LÁNH KHÔNG?
Bạn có bao giờ nhận thấy rằng trong các cửa hàng trang sức, đèn được bố trí và kết hợp theo cách mà lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh của kim cương được tăng lên? Đó là vì loại ánh sáng mà viên kim cương tiếp xúc là một yếu tố quan trọng khác ảnh hướng đến mức độ lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh mà bạn sẽ thấy ở viên đá.
Không phải tất cả các hình thức chiếu sáng đều như nhau. Các nguồn sáng khác nhau có ảnh hưởng đến vẻ ngoài của kim cương. Sự kết hợp tốt giữa các nguồn sáng sẽ tối đa hoá vẻ đẹp của viên kim cương.
Ví dụ, một chùm ánh sáng nóng chiếu trực tiếp lên viên kim cương sẽ làm mất đi lửa của viên đá vì chùm tia này triệt tiêu ánh sáng trắng của nó. Viên đá sẽ tối đi và kém thu hút. Trong khi ánh sáng huỳnh quang khuếch tán hoặc tán xạ mang lại độ sáng cho kim cương do ánh sáng đi vào viên kim cương từ nhiều hướng.
Bạn cần lưu ý rằng ánh sáng trong cửa hàng làm cho viên kim cương bạn đang nhìn có vẻ rực rỡ hơn so với ánh sáng ban ngày bình thường. Đó là lý do tại sao việc xem viên kim cương dưới ánh sáng tự nhiên trước khi mua là rất quan trọng.
ĐỘ TINH KHIẾT ẢNH HƯỞNG ĐẾN ÁNH LỬA, ĐỘ SÁNG CHÓI VÀ ĐỘ LẤP LÁNH CỦA KIM CƯƠNG NHƯ THẾ NÀO?
Thang đo độ tinh khiết của kim cương
Độ tinh khiết có tác động lớn đến ánh lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh của kim cương. Trong khi, độ tinh khiết là một phần đặc tính vật lý của viên kim cương, thì ánh lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh là những hiệu ứng quang học có thể bị che lấp bởi tạp chất.
Đá càng lớn và có nhiều tạp chất thì chúng càng có nhiều khả năng ngăn ánh sáng di chuyển vào bên trong và phản xạ lại xung quanh. Một viên kim cương nhiều tạp chất sẽ luôn trông xỉn màu ngay cả khi nó có chất lượng cắt lý tưởng. Vì vậy, ánh lửa, độ sáng chói và độ lấp lánh của kim cương chủ yếu được sử dụng làm chỉ số đánh giá chất lượng cắt của kim cương và cũng là chỉ số về độ tinh khiết của viên đá.